Cho đến nửa đầu năm 2023, VN-Index tăng 11,2%, trong khi cổ phiếu của các công ty bán lẻ giảm 1,3%, theo báo cáo của SSI Research. Giá cổ phiếu trong ngành bán lẻ có diễn biến không tích cực hơn vì lợi nhuận giảm trong nửa đầu năm 2023. Từ quý cuối IV/2022, lợi nhuận của các doanh nghiệp bán lẻ giảm đáng kể do gặp nhiều khó khăn trong nền kinh tế tổng thể. Việc giảm xuất khẩu gây áp lực cho các doanh nghiệp, dẫn đến việc sa thải công nhân. Sự leo thang của giá cả càng làm gia tăng áp lực lên thu nhập của người tiêu dùng, do đó họ phải giảm chi tiêu không cần thiết.
Tuy nhiên, các chuyên gia SSI Research cho rằng, lợi nhuận của hầu hết các doanh nghiệp bán lẻ có thể đã chạm đáy trong nửa đầu năm 2023 xét về giá trị tuyệt đối và các doanh nghiệp bán lẻ đang trên đà phục hồi.
“Chúng tôi kỳ vọng lợi nhuận của các doanh nghiệp bán lẻ sẽ tích cực trở lại từ quý IV/2023 đến năm 2024. Sự phục hồi lợi nhuận có thể được thúc đẩy nhờ đẩy mạnh giải ngân các khoản vay tiêu dùng, điều kiện kinh tế vĩ mô cải thiện, các công ty có tình hình tài chính vững mạnh tăng thêm thị phần và tỷ suất lợi nhuận cải thiện nhờ mức tồn kho thấp hơn sau đợt cạnh tranh gay gắt về giá trong quý II/2023”, SSI Reseach lưu ý.
Cụ thể, tiêu dùng không thiết yếu dự kiến sẽ vẫn yếu ít nhất là cho đến quý III/2023 do những khó khăn trong nền kinh tế vĩ mô. Mặc dù lạm phát có thể đã đạt đỉnh trong quý I/2023, nhưng điều này là do tiêu dùng kém hơn chứ không phải do sự cải thiện từ phía cung.
“Bất chấp chính sách tiền tệ ôn hòa, chúng tôi cho rằng lạm phát có thể được kiểm soát trong phạm vi mục tiêu của chính phủ, do đó lãi suất có thể sẽ có dư địa giảm thêm. Lãi suất huy động có xu hướng giảm từ tháng 4/2023 (2-3 điểm phần trăm so với đầu năm), trong khi lãi suất cho vay giảm với tốc độ nhẹ hơn tùy thuộc vào mức độ rủi ro của người đi vay (0,5-2 điểm phần trăm so với đầu năm)”, chuyên gia SSI nhận định.
Bên cạnh đó, lãi suất huy động được kỳ vọng sẽ giảm thêm 0,5-1 điểm phần trăm vào cuối năm. Lãi suất cho vay dự kiến sẽ phần nào bắt kịp tốc độ cắt giảm lãi suất huy động trong nửa cuối năm 2023, qua đó giúp giảm bớt áp lực trả lãi vay mua nhà đối với người tiêu dùng. Đồng thời, với sự phục hồi trong xuất khẩu (dự kiến vào quý IV/2023), sẽ giúp thúc đẩy tiêu dùng từ cuối năm 2023 đến năm 2024.
Trong nửa đầu năm 2023, các công ty bán lẻ gặp khó khăn vì lợi nhuận suy giảm và áp lực giá cả. Tuy nhiên, từ tháng 5/2023, các công ty tài chính tiêu dùng đã bắt đầu cho vay tiêu dùng lại, đặc biệt tại các cửa hàng của MWG. Điều này cho thấy có dấu hiệu phục hồi sớm trong hoạt động cho vay tiêu dùng.
MWG được dự đoán sẽ được hưởng lợi lớn từ việc phục hồi hoạt động cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính. Theo MWG, khoảng 30-40% doanh thu từ sản phẩm công nghệ thông tin và điện tử gia dụng đến từ mua hàng trả góp. Tuy nhiên, tỷ lệ này thấp hơn đối với FRT và PNJ (20% doanh thu của FPT Shop và dưới 5% doanh thu của PNJ).
Ngoài ra, áp lực lãi suất vay của các doanh nghiệp bán lẻ sẽ giảm trong nửa cuối năm 2023, cùng với sự giảm tồn kho. Tỷ suất lợi nhuận dự kiến sẽ mở rộng trong nửa cuối năm nhờ cạnh tranh giá cả khốc liệt hơn và lãi suất vay thấp hơn. Trong nửa đầu năm, áp lực cạnh tranh và lạm phát cao đã làm giảm tỷ suất lợi nhuận. Đặc biệt, cạnh tranh về giá cả rõ rệt nhất trong việc bán sản phẩm iPhone, khi các công ty bán lẻ phải giảm giá hàng tồn kho cũ trước khi mẫu mới ra mắt (dự kiến vào tháng 10/2023). Sản phẩm của Apple chiếm 40-50% doanh thu của FPT Shop, khoảng 13% doanh thu của Điện máy Xanh và Thế giới Di động, và 20% doanh thu của DGW.
Vì FPT Shop có tỷ trọng cao với sản phẩm của Apple và tỷ suất lợi nhuận thấp, cạnh tranh về giá cả đã ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả hoạt động của FRT trong nửa đầu năm 2023. Tuy nhiên, khi hàng tồn kho được giải phóng trước khi mẫu iPhone tiếp theo ra mắt vào tháng 9/2023, hy vọng hiệu quả tài chính của FPT Shop có thể phục hồi nhanh hơn so với các công ty cùng ngành từ mức thấp hơn.
Dù lợi nhuận của các công ty có thể giảm so với cùng kỳ trong quý III/2023, nhà đầu tư có thể kỳ vọng vào sự phục hồi vào năm 2024 và xa hơn. Do đó, chuyên gia khuyến nghị tăng mức mục tiêu đối với các công ty bán lẻ và phân phối trong phạm vi nghiên cứu. Tuy giá cổ phiếu DGW có thể đã phản ánh trước triển vọng tích cực trước khi lợi nhuận phục hồi, nhưng giá cổ phiếu MWG, FRT và PNJ vẫn còn hấp dẫn.
Triển vọng dài hạn của các công ty bán lẻ sẽ phụ thuộc vào quá trình chuyển đổi từ thương mại truyền thống sang thương mại hiện đại và kế hoạch huy động vốn của các công ty. Tỷ lệ thâm nhập vào thương mại hiện đại của ngành ICT & CE hiện đạt mức cao, trong khi đó, tỷ lệ thâm nhập của bách hóa và dược phẩm vẫn còn thấp. Trang sức có thương hiệu chiếm tỷ trọng lớn trong nhu cầu.
Vì vậy, trong thời hạn đầu tư từ 2-3 năm, nhóm chuyên gia ưa thích cổ phiếu MWG và FRT, những công ty vận hành chuỗi cửa hàng bách hóa và dược phẩm. Đối với việc huy động vốn, các công ty có thể tìm nguồn vốn bên ngoài để mở rộng mạng lưới cửa hàng. FRT có thể phải tăng vốn để mở rộng lên 3.000 cửa hàng (so với 1.234 cửa hàng tính đến tháng 5/2023), trong khi MWG cũng sẽ huy động vốn để mở rộng quy mô chuỗi Bách hoá Xanh khi tiếp cận điểm hòa vốn.
Nếu bạn quan tâm đến việc đầu tư vào thị trường chứng khoán và đang tìm kiếm thông tin về những mã cổ phiếu nên đầu tư vào ngày hôm nay, chúng tôi đã sưu tầm danh sách các mã chứng khoán nên đầu tư hôm nay này để giúp bạn có được cái nhìn tổng quan về thị trường. Chúng tôi luôn cập nhật thông tin hàng ngày, vì vậy bạn có thể lưu lại link này để tham khảo mỗi khi cần.
